StringCast | استرینگ‌کست
Summary: در استرینگ کست ما از زمین، فضا و انسان داستان میگیم! هر قسمت داستانی واقعی درباره اتفاقی علمی است که جهان ما رو به نحوی تغییر داده و باعث کشف دروازه‌های جدید بر روی انسان‌ها شده!
- Visit Website
- RSS
- Artist: Shahin Javadi Nezhad & Reza Haririan
- Copyright: © 2021 StringCast
Podcasts:
دی ان ای، این مولکول هیجان انگیز و عجیب، نقشه ساخت همه ماست. نقشه‌ای که در تمام سلول های تمام موجودات قرار گرفته و با خونده شدنش پروتئین های اجزای مختلف ساخته میشن و درنهایت کلیت یک انسان رو تشکیل می‌دهند. اما این مولکول DNA به چه شکلی درون سلول های ما نهفته هستش ؟ کروموزوم ها و کروماتین‌ها چی هستن و فرقشون چیه ؟ و مهم‌تر از اون همه، DNA پدر و مادر چه نقشی در شکل‌گیری DNA فرزند خودشون دارن ؟ و مسئله وراثت چگونه در انسان‌ها عمل میکنه ؟ ما در این قسمت به بررسی انتقال ویژگی ها از پدر و مادر به فرزند و مشکلاتی که در این فرایند ممکنه پیش بیاد صحبت میکنیم …
DNA یا همون دئوکسی ریبونوکلئیک اسید یک مولکول جادویی هستش. مولکولی که با داشتنش میتونید یک نسخه عینی از خودتون بسازید و به هیچ وجه فرقشو با خودتون نفهمید. مولکوی که در تمام ۵۰ تریلیون سلول داخل بدنتون وجود داره. و مجموع طول تمام نسخه هاش در بدنتون برابر با طول سفر از زمین تا خورشید خواهد بود. نه یکبار … نه دوبار … بلکه ۶۰۰ بار. کسانی که با بیولوژی آشنا هستند احتمالا میدونند که در سال ۱۹۶۲، جیمز واتسون، فرانسیس کریک و مائوریس ویلکینز نوبل پزشکی رو بخاطر کشف DNA به خودشون اختصاص دادند. درسته که این سه نفر نقش خیلی زیادی رو در شناخت ما از این پدیده خارق‌العاده داشتند، ولی داستان کشف DNA قدمت طولانی تری داره و اصلش به ۱۰۰ سال قبل از اون تاریخ برمی‌گرده …
آیا انسانی که قدرت ثبت حافظه را از دست داده همچنان می‌تواند عادت های جدید برای خودش ایجاد کند ؟ چه تفاوتی میان کارها و عادت های روزانه ما وجود دارد ؟ و آیا این تفاوت، قدرت اختیار در انسان‌ها را زیر سوال می‌برد ؟ در پاییز سال ۱۹۹۲، فردی سال خورده که جامعه علمی به اسم E.P میشناسه بعد از دچار شدن به حالت تهوع، فراموشی کلی و سرگیجه‌ای عجیب به همراه همسرش به بیمارستانی در شهر یالیدا دِل رِی مراجعه کرد. در بیمارستان حال E.P بدتر شد. درجه حرارت بدنش به دمای خطرناک ۴۰ درجه رسید و به دنبالش به توهمی عجیب دچار شد و این توهم هم باعث شد بسیار سرخورده و عصبانی بشه ! پس دکترا به سراق مغزش رفتن و با فرو کردن سرنگی در vertebra ستون فقراتش کمی مایع مغزی/نخاعی بدنشو برای انجام آزمایش و بررسی استخراج کردن. و همه داستان ها از اینجا آغاز شد …
فرایند تبدیل کرم ابریشم به پروانه با وجود سادگی ظاهریش همیشه یکی از عجیب ترین و اسرار آمیز ترین رخداد های جهان ما بوده. واقعا چطور یک کرم که هیچگونه شباهتی به پروانه نداره با ۲ هفته مخفی شدن در یک پیله کوچیک تغییر شکل میده؟ خب شاید حدستون اینه که درون پیله، کرم کم‌کم بال در میاره، شاخکا بهش اضافه میشن و اعضای بدنش کامل و کامل تر میشه تا فرایند تکمیل و کرم به پروانه تبدیل میشه. بنظر منطقی میاد نه ؟ تنها راه تست این فرضیه اینه که یک پیله رو بردارین و با قیچی بازش کنین. تا کرمو وسط ارتکاب جرم دستگیر کنین…
در سال ۱۹۶۴، تابش زمینه کیهانی به شکل کاملا اتفاقی در آزمایشگاه بل کشف شده بود و ترکیب اون با تئوری گامو، نظریه انیشتین و مشاهدات هابل مهر تاییدی بود بر حرف های جورج لمتقر که آغاز جهانو از یک نقطه خیلی فشرده میدونست. نظریه ای که به اسم بیگ بنگ شناخته میشه ! البته به غلط !! در این قسمت، ما سعی میکنیم نظریه های رایج درباره لحظه بیگ بنگ و وضعیت جهان قبل از اونو توضیح بدیم، اسم غلطی که براش انتخاب شده رو اصلاح کنیم و در نهایت با شرح ارتباط تابش زمینه کیهانی – چیزی که دو دوست اخترشناس مارو در قسمت اول گیج کرده بود- با کل این ماجرا، مجموعه بیگ بنگ رو تموم کنیم. پس با ما همراه باشید …
در سال ۱۹۶۴ برای اولین بار تابش زمینه کیهانی کشف شده بود و ترکیب اون با تئوری گامو، نظریه انیشتین و مشاهدات هابل مهر تاییدی بود بر حرف های جورج لمتق که آغاز جهانو از یک نقطه خیلی فشرده میدونست. نظریه ای که به اسم بیگ بنگ شناخته میشه ! اما ۵۰ سال بعد، تکنولوژی و تجهیزات پیشرفته انسان‌ها دانش و شناخت خیلی زیادی از وقایع اولین لحظه های خلق جهان در اختیار ما قرار میده. شناختی که الان تقریبا مثل یک گزارش لحظه به لحظه میمونه از تولدِ … خب از تولد همه چیز ! اما چطور این همه چیز از هیچ شروع شده ؟ و این وقایع به چه شکلی در کنار هم قرار گرفتن ؟ برای درک همه این مطالب اینبار باید ساعتو خیــــــلی عقب ببریم ! به دور ترین نقطه ممکن ! به اولین لحظه از تاریخ ثبت شده جهان ! به ابتدای بیگ بنگ…
در سال ۱۹۶۵ در شهر نیو جرسی، دو تا اخترشناس رادیویی با نام های آرنو پِنزیاس (Arno Penzias) و رابرت ویلسون (Robert Wilson) مشغول کار با یه آنتن ارتباطی خیلی گنده در آزمایشگاه بِل بودن و سعی داشتن که اونو راه اندازی کنن. ولی یک چیزی خیلی رو اعصابشون بود. یه نویز رو مخ و پیوسته. آرنو و ویلسون هرکاری تونستن انجام دادن تا از شر این نویز راحت بشن، بی خبر از اینکه صدایی که اونا میشنیدن بازمانده اولین تابش های نوری از قدیمی‌ترین رخداد تاریخچه جهان هستش. بازمانده هایی از بیگ بنگ ! نظریه بیگ‌بنگ تلاش میکنه تا آغاز جهانو به این شکل که ما میشناسیم و مطالعه کردیم شرح بده و در این مجموعه چند قسمتی، ما میخوایم پرونده این تئوری و تمام چیزایی که ازش میدونیم رو براتون باز کنیم.
تاحالا شده به خودتون اومده باشید و ببینید زندگیتون در حال گذر از جلوی چشماتونه ؟ تاحالا شده که از گذر زمان خودآگاه شده باشید و روزهای زندگیتونو ببینید که دونه به دونه در حال سپری شدن هستن. تاحالا شده به سنتون نگاه کرده باشین و برای لحظه‌ای از عددی که براش نوشته شده ترسیده باشید ؟ خب این خیلی موضوع طبیعیئه، انسان همانند همه موجودات دیگه از یک تاریخ انقضاء برخورداره، یک لحظه شمار که از لحظه بدنیا اومدن شروع میشه و شروع به کم شدن میکنه. عددی که شاید در دهه های اول زندگی خیلی مهم نباشه، ولی با بالارفتن سن خودش و تاثیراتش برای ما زیاد میشه. حیوانات دیگه بدون هیچ اطلاعی از فانی بودن، زندگی خودشون رو سپری میکنن و احتمالا در آرامش جون میدن.اما انسان نه !! انسان از تمامی ابزار های دردست خودش استفاده کرده تا فرآیند گذرسن و به‌اصطلاح پیر شدن رو بدون توجه به عاقبت خیر یا شیر اون به تاخیر بندازه و تا جای امکان متوقف کنه. و ما در این قسمت میخوایم که یکی از این دست‌آورد هارو براتون توضیح بدیم !! دست‌آوردی که با یک کرم، بچه های درس نخون و یک سری سلول گشاد ارتباط مستقیم داره. پس با ما همراه باشید.
همه شما با این ابر قهرمان آشنایی دارین. قهرمانی که با نمایه خفاش در تاریکی به نبرد با بدی و شرارت میپردازه و همه ی آدم بد هارو – بدون اینکه بکشه – به سزای اعمالشون میرسونه ، شاید خیلی از شما در اعماق ذهنتون فانتزی تبدیل شدن به این قهرمان رو داشته باشین. فرآیندی که به مقدار خیلی زیادی پول، هوش و قدرت فیزیکی احتیاج داره. بتمن شخصیتی ساخته ی تخیلات انسان بوده و حتی احتمال وجود داشتنش برای ما خنده دار و محال هستش. اما ما امروز میخوایم انسانی رو معرفی کنیم که شاید بشه به معنای واقعی لقب مرد خفاشی رو بهش داد. پس با ما همراه باشید…
کمتر از ۱۵۰ سال پیش،انسان در جهانی زندگی می‌کرد که یک بریدگی کاغذ می‌تونست جونشو بگیره و باعث مرگش بشه ! جهانی که چیزی به سادگی یک سرماخوردگی می‌تونست بزرگترین کابوس هر موجودی باشه و بیماری هایی مثل سل و مخملک که الان حتی اسماشون هم برای خیلی از ما ناآشناست علت مرگ هزاران هزار انسان در سرتاسر جهان بودن. جهانی ترسناک که هیچ راه فراری ازش وجود نداشت. تا اینکه دارویی جادویی با نام پنیسیلین کشف شد و دنیای پزشکی رو متحول کرد. اما الان ۸۸ سال از کشف این دارو میگذره و خطر بازگشت به دوران قبل از آنتی-بیوتیک ها دوباره انسانو تهدید میکنه! بنظر میاد الان دیگه وقتشه که بحران آنتی-بیوتیک هارو جدی بگیریم.
سال ها پیش ، در یک کهکشان خیلی خیلی دور … سیاره ای به اسم زمین به وجود اومد، که بدلیل فاصله اش از خورشید، وجود آب و عناصر کربنی و جو مناسبش باعث شد که فرمی از زندگی در سطح اون شکل بگیره. میلیارد ها سال بعد، این زندگی تک سلولی به موجوداتی تبدیل شد که خودشونو انسان مینامیدند. انسان ها هزاران سال زندگی اولیه و احمقانه ای داشتند ولی این آخریا متمدن شدن. تلسکوپ درست کردن، موشک ساختند و به فضا رفتند. و اولین سوالی که پرسیدن این بود که : “بقیه کجان ؟!” آیا ما در این جهان تنها هستیم ؟! یا موجودات دیگه ای هم در سیارات دیگه وجود دارن ؟! و اگه وجود دارن پس کجا هستن ؟! اینا همه سوالایی هستن که ذهن بشرو مدت هاست مشغول کردن. و خب ما در این قسمت خیلی ناعادلانه شواهد رو بررسی میکنیم و سعی میکنیم این بحثو یکبار برای همیشه ببندیم !!
انسان ها از اولین روز های تاریخ بیست هزار سالشون تلاش کردن تا نظامی منسجم و منظم برای گذر زمان تعریف کنند تا به این ترتیب کنترل خودشون بر جهان فیزیکی رو افزایش بدن. از نوماپامپلیوس تا سزار و از پوپ گِرِگوری تا سال تحویل خودمون. تاریخ زمان سنجی و تقویم یک داستان عجیب و پر پیچ و خمه. اما علم چجوری یک سالو تعریف میکنه ؟ و آیا همه ی تعریفاش برای ما قابل استفاده هستند ؟ در این قسمت ما مفهوم سال و شیوه سنجش اونو با استفاده از ستاره ها، ماه و خورشید بررسی میکنیم و سعی میکنیم علمی ترین روش تشخیص سالو پیدا کنیم.
فرض کنید دارین توی کوچه راه میرین. هدفونتون تو گوشتونه، دارین آهنگ hello اَدِل رو گوش میدین و همه چی رو به راهه. ناگهان … یدونه سیاه‌چاله توی جیبتون ظاهر میشه !! الان دقیقا چه اتفاقی براتون میفته ؟ در این قسمت از پادکست ما درباره سیاه‌چاله ها و اتفاقاتی که بعد از ظاهر شدن اونا تو جیبتون رخ میده صحبت میکنیم.
در اولین قسمت پادکست، ما به یکی از جذاب ترین و عجیب ترین نوآوری های علمی در سال ۲۰۱۵ پرداختیم و اون هم تکنیک ویرایش ژنتیکی “کاسپر/کاس۹” هستش. چیزی که بیش از ۱۰ سال به عنوان یک سوءتفاهم بیولوژیکی تلقی میشد ولی شاید در آینده نزدیک به کلید حل تمامی مشکلات انسان تبدیل بشه. و با توجه به کریسمس بودن ایام انتشار این قسمت، این سوال رو بررسی کردیم که “آیا واقعا بابانوئل وجود داره ؟” و سعی کردیم یک تحلیل علمی روی تمامی کارها و شایعاتی که درباره این شخصیت کریسمسی وجود داره داشته باشیم. و در نهایت معرفی کتاب Soul of an Octopus و نگاهی به دنیای خارق‌العاده ۸پا ها و تمامی تفاوت ها و شباهت هایی که این موجودات با انسان ها دارند. همچنین اسپانسر این قسمت از پادکست تدکس دانشگاه هنر هستش. شما هم اگه علاقه دارین به جمع اسپانسر های این پادکست به آدرس sponsor[at]stringcast[dot]com ایمیل بزنید. همچنین برای حمایت از ما میتوانید به این صفحه مراجعه کنید. برای دریافت آخرین اخبار و قسمت ها به کانال تلگرام ما متصل شوید. و یا مارا در آیتیونز جستجو کنید.
