Nerdy Nocą show

Nerdy Nocą

Summary: Świat jest pełen różnorodnych ciekawostek, pasji i przygód. Zapuśćmy się zatem w dobrym towarzystwie w miejsca, gdzie słońce nie dochodzi. Więcej niż podkast znajdziesz na stronie https://nerdynoca.pl

Join Now to Subscribe to this Podcast

Podcasts:

 #057 Układ odpornościowy | File Type: audio/mpeg | Duration: 71:08

Przygody limfocyta Tymoteusza ze szczepionkami — tej nocy doktor Kuba przedstawia układ odpornościowy. Ustalamy najważniejsze pojęcia dotyczące ludzkiego układu odpornościowego: część wrodzona i część nabyta (geny i natura / życie w praktyce), część nieswoista i swoista (rozpoznawanie obcego po ciemku / pamięć odpornościowa), odporność naturalna i sztuczna (przeciwciała własne / otrzymane z zewnątrz), patogen i antygen. Na poligonie Część wrodzona: krzepliwość krwi, kwas w żołądku, ślina, pot, łzy, odruch wymiotny. Dygresja na szpik kostny, układ limfatyczny oraz sensowne zachowanie podczas rozwolnienia. Rozpoznawanie obcego czynnika biologicznego na przykładzie — wpuszczamy do organizmu bakterię. Poznajemy monocyt, fagocytozę i fascynujące życie makrofaga. Z jakimi obcymi bakteriami żyjemy w zgodzie? Prezentacja patogenu. Przekazywanie informacji z części nieswoistej do swoistej. Limfocyty. Uzyskiwanie kompetencji przez dodatkowe szkolenia w układzie limfatycznym. Dygresja na węzły chłonne w przypadku nowotworu oraz na nasze osobiste migdałki. Przedstawiamy rodzaje limfocytów i ich zadania. Tymoteusz limfocyt T-helperowy (zwiadowca-pośrednik) aktywuje limfocyty T-cytotoksyczne zwane TC (koszmar senny bakterii) oraz limfocyty B (jak Barbara) wytwarzające przeciwciała. Poznajemy komórki pamięci. Wprowadzamy szczepionkę. Omawiamy grypę oraz przebiegłą złośliwość HIV. Prędko poznajemy pożyteczne receptory limfocytów, a także granulocyty i różne rodzaje infekcji, na które reagują. Chwalimy stany zapalne! Ugryzienie komara? Drzazga? Gronkowiec? Odpowiedź organizmu! Szczepimy się Wkraczamy w świat szczepionek. Poznajemy słowa atenuacja i adiuwant. Wyjaśniamy składniki niepokojące ludność cywilną. Omawiamy stężenia, formy chemiczne i kwestię wydalania. Czy bać się cholesterolu, rtęci, sodu i cyjanku? Czy bać się gruszki? Przyglądamy się zwłóknieniom tkanek z okazji odpowiedzi odpornościowych. Ważymy ryzyko stosowania szczepionek. Gdzie szukać rzetelnych informacji? Bonus round jak wygląda odporność wysysana z mlekiem matki? czy zapalenie spojówek to prawdziwe zapalenie? a może mózg w jelicie? stres a układ odpornościowy, psychosomatyka, program wyborczy Kuby. Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — zainwestujemy w produkcję tajnych kompletów. Zdjęcie Kuby © Piotr Kucharski. 2018.07.31 / 2018.08.06

 #056 Clive Townsend @ Pixel Heaven 2018 (eng) | File Type: audio/mpeg | Duration: 20:44

Clive opowiada o tym, jak robił, robi i będzie robić gry z serii Saboteur! Prelekcja w języku angielskim. Wideo z panelu być może będzie za jakiś czas dostępne na jutubowym kanale PIXEL HEAVEN — subskrybujcie. Materiały i aktualności związane z kolejnymi edycjami festiwalu można znaleźć na fejsie. Dziękuję organizatorom Pixel Heaven za możliwość podpięcia nagrywarki do konsolety. Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — dobrze zainwestujemy! Elementy muzyczne pochodzą z Pixel Heaven 2016. Zdjęcie (c) kya. 2018.06.09 / 2018.07.11

 #055 Jim Bagley @ Pixel Heaven 2018 (eng) | File Type: audio/mpeg | Duration: 20:33

Jim opowiada o swojej pełnej przygód karierze oraz o ZX Spectrum, zwłaszcza Next. Prelekcja w języku angielskim. Wideo z panelu być może będzie za jakiś czas dostępne na jutubowym kanale PIXEL HEAVEN — subskrybujcie. Materiały i aktualności związane z kolejnymi edycjami festiwalu można znaleźć na fejsie. Dziękuję organizatorom Pixel Heaven za możliwość podpięcia nagrywarki do konsolety. Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — dobrze zainwestujemy! Elementy muzyczne pochodzą z Pixel Heaven 2016. Zdjęcie (c) kya. 2018.06.09 / 2018.07.11

 #054 David Pleasance & Trevor Dickinson @ Pixel Heaven 2018 (eng) | File Type: audio/mpeg | Duration: 30:02

David i Trevor rozmawiają o Commodore, Amigach, książce Davida, do tego mnóstwo pysznych wspomnień. Prelekcja w języku angielskim. Wideo z panelu być może będzie za jakiś czas dostępne na jutubowym kanale PIXEL HEAVEN — subskrybujcie. Materiały i aktualności związane z kolejnymi edycjami festiwalu można znaleźć na fejsie. Dziękuję organizatorom Pixel Heaven za możliwość podpięcia nagrywarki do konsolety! Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — dobrze zainwestujemy! Elementy muzyczne pochodzą z Pixel Heaven 2016. Zdjęcie (c) kya. 2018.06.08 / 2018.07.11

 #053 François Lionet @ Pixel Heaven 2018 (eng) | File Type: audio/mpeg | Duration: 37:01

François opowiada o swojej karierze i twórczości (w tym STOS BASIC i AMOS, ale nie tylko) oraz wraz z Pawłem Stefańskim zapraszają do metasystemu FriendOS. Prelekcja w języku angielskim. Wideo z panelu być może będzie za jakiś czas dostępne na jutubowym kanale PIXEL HEAVEN — subskrybujcie. Materiały i aktualności związane z kolejnymi edycjami festiwalu można znaleźć na fejsie. Dziękuję organizatorom Pixel Heaven za możliwość podpięcia nagrywarki do konsolety! Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — dobrze zainwestujemy! Elementy muzyczne pochodzą z Pixel Heaven 2016. Zdjęcie (c) kya. 2018.06.08 / 2018.07.11

 #052 Jednosezonówki | File Type: audio/mpeg | Duration: 164:06

Seriale, które skończyły się zbyt wcześnie lub są takie akurat — tę noc spędzamy z Radziem. Na rozgrzewkę stękania, miauczenia i moszczenie się w fotelach. Omawiamy też billboardy Netflixa, z dygresją na Bright. Ustalamy, dlaczego nie rozmawiamy o Firefly. 0+A 10 Things I Hate About You (z dygresją na Lucyfera), Almost Human (zgodnie polecamy), Awake (z dygresją na Counterpart). B Backstrom, Bad Judge (z dygresją na kolorową przeszłość), Battle Creek, Bent, Betas (Radzio odradza, Kaja nie odradza. Z dygresją na Silicon Valley, aktorki porno, Big Bang Theory i Human Centipede), Bunheads (z dygresją na Ostatniego Skauta). C The Cape (razem przestrzegamy; z dygresją na Community), Chaos (wesoły, polecamy leciutko), Constantine (z dygresją na wyszukane, ale za to obrzydliwe pogróżki), Conviction (z dygresją na Agent Carter), Crossbones (z dygresją na Black Sails). D Daybreak, Defenders (z dygresjami na Franklin and Bash, Sztanga i cash), Dracula. * Uroczyste otwarcie listy aktorów, którzy odrzucają nas od nawet najlepszej produkcji. E Eastwick (zgodnie polecamy), Emily Owens M.D., Enlisted (odradzamy albo nie rozumiemy żartu) (z dygresją na Bluestone 42 oraz Arrow). F+G Forever, Freaks and Geeks (zgodnie polecamy, z dygresjami na That 70. Show i Robocopa), Go On (z dygresją na kariery aktorów i aktorek z Friends oraz Cougar Town, polecamy bardzo). K+L King and Maxwell, Lights Out (z dygresją na Ray Donovan), Limitless (honorable mentions: Lucy i Her, dygresja na Take Your Pills), Lone Gunmen (dygresja na modę), Love Bites. M + N Major Lazer, Missing (z dygresją na Taken), Mockingbird Lane (z dygresją na Powers), Mr Sunshine, No Heroics (z dygresją na The Specials). O+P+R Outlaw (z dygresją na The Last Outlaw i Suits), Pan Am (z dygresją na aktorki i seks w serialach), Red Widow. S Save Me, Shit My Dad Says, Smith (zgodnie polecamy; dygresja na hejt na Fox i jednak mówimy o Firefly). T+U Terriers (najlepsza rzecz na tej liście, zgodnie twierdzimy), Trophy Wife, Trust Me, Undercovers (z dygresją na seriale o pięknych ludziach), Unnatural History (zgodnie polecamy), Unusuals (zgodnie polecamy). W Wet Hot American Summer (z dygresją na Happy!) Wonderfalls (z dygresją na Pushing Daisies, oba polecamy z całego serca), Women's Murder Club. Znane, ale nie lubiłam Crazy Ones (z dygresją na Robina Williamsa), Intelligence, Finder, New Amsterdam, Mind Games. Na zakończenie ekspresowa zapowiedź odcinka pt. "Były dwa sezony, ale były one za krótkie". Bonus: Radek poleca Babylon Berlin. Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — zainwestujemy w subskrypcje. Zdjęcie Radka (c) Bartek Kuzia, zdjęcie Kaji (c) Michał Krawczyk. 2018.03.21 / 2018.06.25

 ## Podcastowy Dzień Dziecka 2018 | File Type: audio/mpeg | Duration: 1:00

Dziś Dzień Dziecka! Po sieci rozbiegły się niesforne wiersze nagrane przez najróżniejsze podkasty. Nerdy Nocą złapały wiersz Jana Brzechwy od podkastu Pan Codziennik. Posłuchajcie, a potem zajrzyjcie na stronę pancodziennik.pl i sprawdźcie, jaki wiersz złapał dla was Piotr Kuldanek ♥ A wiersz ode mnie... Czy znajdziecie go wśród podkastów, których okładki są na obrazku? A może pójdziecie na łatwiznę i klikniecie tutaj? :D Zapraszam do polowania na wiersze i słuchania z dzieciakami :) Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! 2018.06.01

 #051 Historia 4. Rozkwity i upadki: Babilon, Asyria, Kreta | File Type: audio/mpeg | Duration: 81:31

Historia, jakiej nie uczą w szkole, część czwarta (nie licząc skoków w bok). Tej nocy pożegnamy kilka cywilizacji, powitamy nowe oraz zatrzęsiemy światem i rozszarpiemy czas na strzępy. Circa XX w. p.n.e. Pochylamy głowy nad upadkiem Sumerii w 1940 r. p.n.e. W Mezopotamii bałagan, ale za to Asyria rośnie w siłę. Stare Imperium Asyryjskie! Kolejny król Sargon! Egipskie Średnie Państwo (które nieprawidłowo nazywamy Środkowym Królestwem) (pojęcie w czasie, nie w przestrzeni) zaczynamy od jedenastej dynastii zakończonej faraonem Mentuhotepem IV. Wielkie dzieło literackie starożytnego Egiptu: "Historia Sinuhe". Na Krecie rozkwita cywilizacja minojska. Omawiamy dysk z Fajstos, pismo linearne A (a nie liniowe, jak błędnie mówimy w audycji) oraz minojski pomysł na biznes. Circa XIX-XVIII w. p.n.e. Asyria kwitnie i handluje. Król Erishum I zawiera interesujący układ z bogiem Ashurem. W Anatolii (tereny dzisiejszej Turcji) Hetyci i Hatti tłuką się między sobą, a Asyryjczycy zakładają tam kompanie handlowe. Państwo egipskie znów się centralizuje. Bardzo ogarnięty faraon Senusret III robi porządek z nomarchami i krajem w ogóle — i zostaje bogiem. Prawdopodobnie stawia także pomnik waginy. Wspominamy wątpliwości Herodota dotyczące legendarnego Sesostrisa. Pierwsza potwierdzona królowa Egiptu — Sobekneferu (zarazem ostatnia w dwunastej dynastii). Malutki amorycki wódz Subu-Amum wyszarpuje malutki kawałek ziemi, gdzie leży malutki Babilon. Pierwszy zachowany tekst matematyczny: Plimpton-322. Asyria staje się wielkim państwem - pojawia się kapitan-ogarniacz Shamshi-Adad I, pierwszy amorycki król Asyrii. Podbija państwa Mari, Jamhad i Esznunna. Został nam po nim także pierwszy udokumentowany rodzicielski diss. Babilon Na tronie Babilonu zasiada Hammurabi i rządzi spokojnie, aż raz zdenerwują go Elamici. Czterdzieści lat był na bułce (ang. on the roll) dzięki talentom dyplomatycznym i organizatorskim. Po śmierci króla następuje degeneracja państwa nadgryzanego ze wszystkich stron (nagryzają: Kasyci, dynastia Kraju Nadmorskiego, Asyryjczycy, Elamici). Dlaczego Babilon jest ważny, skoro był tak krótko? Dlaczego kodeks Hammurabiego był ważny, skoro nie był ani pierwszy, ani odkrywczy? Circa XVIII-XVII w. p.n.e. Cywilizacja minojska przeżywa drobne trzęsienia ziemi oraz prosperity, a także niesie trochę postępu na tereny greckie (kultura mykeńska). W Egipcie dynastie równoległe jedna po drugiej, czyli nic dobrego. Delta Nilu zajęta przez Kananitów, po terenie kręcą się Hyksosi, zaczyna się Drugi Okres Przejściowy. XVII w. p.n.e. - trzęsienie świata Wybuch wulkanu Thera zmiata cywilizację minojską. Aby zobrazować jego moc, porównujemy ze współczesnymi erupcjami (Krakatoa i Tambora). Omawiamy wpływ na okolicę i cały świat. Kiedy to w zasadzie zaszło? Chronologia wysadzona w powietrze Sposoby na synchronizowanie chronologii. Tabliczka 63 z Enuma Anu Enlil. Chronologie: średnia, długa, krótka i ultrakrótka. Śmiejemy się z egipskich list królów. Jak sobie radzić z brakiem synchronizacji? Cenzusy bydła. Święto Sed. Synchronizmy astronomiczne. Szczególne dla starożytnego Egiptu datowanie sotisowe. Kalendarz oparty na heliakalnym wschodzie Syriusza. Egiptolodzy tracą rozum. Wyciągamy dendrochronologię. circa XVII-XVI w. p.n.e. Mykeńczycy podbijają resztki Minojczyków, z czego wynika pismo minojskie linearne B. Pierwsza porządnie udokumentowana chińska dynastia. Kości wróżebne i początki chińskiego pisma (dygresja na kości i na wynalazek pisma). Koniec cywilizacji doliny Indusu. Hetyci zakładają państwo! Hattusili I i Mursili I podbijają teren aż do Syrii i do Babilonu. Koniec Amorytów. Babilon przechodzi w ręce Kassytów. 1550 r. p.n.e.: zapisy na Stelli Burz w Egipcie. Robimy podsumowanie, drobne uzupełnienia i lekki spojler epoki żelaza. Bonus: Polecanki literatury wagonowej Z Babilonem: "Strzała z Elamu" (Jerzy Edigey), Z basenem morza Śródziemnego: "Czarne okrę

 #050 Historia 3. Od piramid do Babilonu – cały ten zgiełk | File Type: audio/mpeg | Duration: 64:53

Historia, jakiej nie uczą w szkole, część trzecia (nie licząc skoków w bok). Tej nocy dowiemy się, co dzieje się ze światem po wybudowaniu piramid, wynajdziemy narty oraz pożegnamy ostatnie mamuty. Audycja niniejsza została uznana Podkastowym Odcinkiem Tygodnia przez publiczność grupy W ruchu słucham podcastów! Konkurencja była zażarta! Dziękujemy! circa 2700 lat p.n.e. Sumerowie wreszcie piszą dla nas zrozumiale, zwłaszcza matematykę. Liga językowa sumeryjskiego i akadyjskiego. Mityczny początek cywilizacji Chin i wynalazki Żółtego Cesarza. Król Gilgamesz już rozrabia, dzieje się także w Ameryce Południowej. circa 2600 lat p.n.e. W Sumerze rządzi Enmebaragesi. Powstają kolejne państwa, m.in. Elam. Znajdujemy dokumentację strategii wojennych. Mówimy dokładniej o Stelli Sępów wraz z dygresją o analogii ze starożytną Grecją (już niedługo). circa 2500 lat p.n.e. Pierwsza dobrze opisana wojna. Wynajdujemy papirus i narty! Sumer w rozkwicie (Wczesny Okres Dynastyczny). Powstaje miasto Assur, które niedługo nam się przyda. Cywilizacja minojska i konsekwencje handlu. Thalassokracja a globalizacja. circa 2400 lat p.n.e. Fascynujący życiorys Sargona z Akadu. Podbił cztery strony świata i stworzył pierwsze imperium — akadyjskie. Bogini Inanna (Isztar). Pierwszy w historii znany z imienia autor literacki — kapłanka Enheduanna, "córka" Sargona. Król Naramsin (Nimrod) i królewska kostka — porządki w jednostkach miar i wag. Pierwszy upadek imperium. circa 2200 lat p.n.e. Barbarzyńcy Guti rozwalają Mezopotamię. Tymczasem w Egipcie koniec piramid, teraz buduje się świątynie. Reforma administracyjna decentralizuje państwo i Stare Państwo (które nieprawidłowo nazywamy Starym Królestwem) upada. 4,2 kiloyear event próbuje wykończyć wszystkie kolebki cywilizacji. W Egipcie Pierwszy Okres Przejściowy, czyli 120 lat bałaganu, a następnie dziewiąta dynastia z Teb (tych egipskich). circa 2100 lat p.n.e. Mentuhotep II jednoczy Egipt ponownie. Imperium neosumeryjskie przechodzi perturbacje, po czym krótki renesans pod królem Szulgim. Omawiamy pierwszy kodeks prawny i porównujemy go z (przyszłymi) konceptami Hammurabiego. Dlaczego zdrada małżeńska była karana śmiercią? Historia Gilgamesza wreszcie spisana — pierwsze zachowane wielkie dzieło literackie! Jak wtedy mieszkał Abraham? Oficjalny początek cywilizacji Chin. Omawiamy najstarszy mur przeciw emigrantom (Amorytom), oczywiście nieskuteczny. circa 2000 lat p.n.e. Zmiany w Egipcie, koniec Sumeru, schyłek doliny Indusu, rozkwit cywilizacji minojskiej. Wjeżdżamy do Babilonu, który zaraz rozrośnie się z miasta w państwo. Wyginęły mamuty. [`] Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — zainwestujemy w produkcję tajnych kompletów. 2017.11.12 / 2017.12.02

 #049 Marek Biliński @ Powrót z Przyszłości | File Type: audio/mpeg | Duration: 44:08

Marek Biliński był honorowym gościem "Powrotu z Przyszłości II" w klubie Riviera Remont w Warszawie. Dzisiejszej nocy opowiada Dariuszowi "Sir Haszakowi" Michalskiemu o 40 latach swojej pracy artystycznej. Czasy studenckie i muzyka ludowa. Zespoły Heam i Bank. Specyfika koncertowania w Związku Radzieckim. Handel instrumentami. Stawki i honoraria oraz omijanie cenzury. Współprace pana Marka: Ryszard Riedel, Agnieszka Duczmal. "Pierwszy instrumentalista" wyjeżdża do Kuwejtu. Co tam robi i dlaczego wraca? Praca zdalna przed internetem. Instrumenty w czasach początku samplingu. Sprzęt i awarie. Koncerty, koncerty... Plenerowe i kwadrofoniczne. Kolejki po honoraria, postprodukcja, występy w śniegu po kolana. Marek Biliński a wokaliści i instrumentaliści. * Na koniec odcinka po raz pierwszy w historii Nerdów Nocą zamieszczam pełnowymiarowy utwór muzyczny — "Ucieczka z tropiku" Marka Bilińskiego w zeszłowiecznym coverze Piotra Bendyka napisanym na Amidze. Gdyby ktoś chciał więcej, oto wywiad z Markiem Bilińskim z okazji "Powrotu z Przyszłości I" w Gdańsku w 2016 r., rozmawia Krystian Kujda: https://youtu.be/ekGQwK4a4fs Więcej materiałów z obu imprez znajdziecie na facebooku → Powrót z Przyszłości, oraz w wydarzeniu Powrót z Przyszłości. Giełda Bajtka i koncert Marka Bilińskiego tamże. Dziękujemy za wspieranie Nerdów Nocą na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — zainwestujemy w czas. Zdjęcie Marka Bilińskiego i Dariusza Michalskiego (c) ŚwiatłOczuła Foto. 2017.11.04 / 2017.11.12

 #047 Historia 2,5. Piramidy egipskie | File Type: audio/mpeg | Duration: 64:53

Zbudujmy sobie piramidę! Najlepiej wielką! Wycieczka w bok z cyklu o historii, jakiej nie uczą w szkole. Liczymy piramidy egipskie. Omawiamy dokładniej postać Imhotepa, który z szarego obywatela został bogiem (chwilę to zajęło), a oprócz tego budował piramidy. Pierwsza piramida - schodkowa, Dżosera. Następne poważne podejście do piramid miał faraon Snefru. Ile trwa wybudowanie piramidy? eksperymenty na piramidzie z Meidum (odziedziczonej po poprzedniku), Zgięta Piramida, Czerwona Piramida. Jak piramidy wyglądały w swoim czasie? Oblicowania i piramidiony. Wielka Piramida. Naprawdę duża. Plus dwie mniejsze (nadal duże): Chefrena i Mykerinosa, potomków Cheopsa. Jak my, współcześni, nie radzimy sobie z piramidą? Omawiamy konstrukcję i organizację pracy oraz dissujemy kosmitów. Z czego budujemy? Jak wyglądała ekipa budowlana? Organizujemy transport? Relacje Herodota (V w. p.n.e.) i Diodora Sycylijskiego (I w. p.n.e.) oraz współczesne teorie. Po co w ogóle jest piramida i dlaczego jest precyzyjna? Pierwsze udokumentowane włamanie! Przez chwilę szydzimy z teorii świrologicznych i streszczamy teorie, które da się przetestować metodami naukowymi. Na koniec osobiste wspomnienie Złego Majora Witka z Piramidy Cheopsa. Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — zainwestujemy w produkcję tajnych kompletów. 2017.09.24 / 2017.09.25

 #046 Prehistoria 2. Od pierwszego miasta do pierwszego cudu świata | File Type: audio/mpeg | Duration: 107:36

Historia, jakiej nie uczą w szkole, część druga. Tej nocy wyjeżdżamy z pierwszych miast w kierunku pierwszego poważnego państwa, a na horyzoncie mryga pierwszy cud świata. Kilka ciekawostek uzupełniających poprzedni odcinek: ok. 60 tys. lat temu wynajdujemy mowę i tzw. człowieka behawioralnie współczesnego (użyte w audycji słowo pangea to pierwszy kontynent, który rozlazł się na kilka w wyniku ruchów tektonicznych); 12 tys. lat p.n.e.: dwie ważne migracje przez most Beringa, odkrycie Ameryki i co z tego wynika dla koni; 8,5 tys. lat p.n.e. wykopujemy studnię; 8 tys. lat p.n.e. pijemy pierwsze wino na pierwszej wieży; 7 tys. lat p.n.e. zaczynamy uprawiać stomatologię;  6,5 tys. lat p.n.e. tonie Doggerland i wyłaniają się Wyspy Brytyjskie (plus krótka dygresja na Skandynawię); 5,6 tys. lat p.n.e. zjadamy ostatniego konia w Ameryce Północnej; 5,5 tys. lat p.n.e. ostatecznie na pewno wynajdujemy żeglarstwo (w Kuwejcie). Definitywnie rozstrzygamy nieustający konkurs na pierwsze miasto na korzyść Uruk (a nie Ur, które okazało się kilkaset lat młodsze). Pierwsza cywilizacja z bliska: Sumerowie 4 tys. lat p.n.e. — powody impulsu urbanizacyjnego (słowo-klucz: subpluwiał neolityczny, "5,9 kiloyear event"). Zaglądamy też do Europy — migracja ludów i po czym ją poznać. Czego nadal nie wiadomo o cywilizacji Sumerów? Grzebiemy w koszyczku wynalazków od boga Enki z okazji wizyty w mieście Eridu. Więcej czasu w Sumerii! (To zdanie będzie śmieszniejsze po wysłuchaniu audycji). Pierwsze sposoby liczenia oraz turlane pieczątki. Protopismo (3,3 tys. lat p.n.e.). Pierwsze istniejące miasto, które trwa do dzisiaj - Byblos. Próbujemy osadzić cywilizację sumeryjską w kontekście geografii i czasu, więc rozglądamy się też w innych miejscach na świecie, a zwłaszcza w okolicach Żółtej Rzeki oraz Indusu. Dygresja: świrologiczne koncepcje na temat boga Enki. Pierwsze koło nie służyło do transportu. Skąd wzięły się systemy nawadniające? Pierwszy dzień stworzenia (w 3761 r. p.n.e.). Pierwsze miasto zniszczone przez działania wojenne. Epoka brązu i pierwsza cywilizacja nietypowa Powstaje pierwsze państwo (no, konfederacja państw-miast) w Mezopotamii, circa 3300 lat p.n.e. Wchodzimy w epokę brązu. Co w tym czasie dzieje się w innych rejonach świata? Zaglądamy na chwilę w dolinę Indusu, a potem na dłużej do Ameryki Południowej, gdzie dzieją się dziwne rzeczy. Pouczająca, dwuczęściowa, niedawno odkryta cywilizacja Norte Chico na wybrzeżach Peru. Prawie 3 tys. lat p.n.e. wreszcie lądujemy w Egipcie. Dynastia zero! (oraz skąd wzięła się taka numeracja). Niejaki Narmer jednoczy Górny i Dolny Egipt, powstaje pierwsze wielkie państwo na świecie. Zaczynamy historię Wreszcie wynajdujemy pismo (w dwóch miejscach na raz) i zaczyna się HISTORIA. 3500 lat p.n.e. — zakłdamy zoo w Egipcie. Udomawiamy konia (ale w Kazachstanie, daleko od cywilizacji). Wyrażamy wątpliwość na temat rydwanów. 3400 lat p.n.e. — wypuszcza listki zalążek pierwszej cywilizacji na terenie Europy - kultura minojska na Krecie. W Ameryce Północnej zaczyna rosnąć drzewo, którego możemy dziś dotknąć (jeśli je znajdziemy, bo jest sprytnie schowane). Akadyjczycy wynajdują protopieniądze w formie "płacidła". Płacidłem z brązu można komuś przyłożyć. Spoglądamy z góry na globus i podsumowujemy, co się gdzie dzieje 3000 lat p.n.e. Sumerię zalewa Potop, ten od arki Noego. Tu i ówdzie zaczyna się pojawiać żelazo. Do Mezopotamii sprowadzają się Akadyjczycy (Wczesny Okres Dynastyczny). Rozważamy, czy Sumer można nazwać królestwem, państwem czy jeszcze inaczej — i dlaczego. W dolinach rzek: Indusu i Nilu 2700 lat p.n.e. rozkwita niezwykle zaawansowana cywilizacja Harappa / Mohendżo-Daro / doliny Indusu. Powszechny dostęp do wody, kanalizacja, sensowne jednostki miar i wag, olśniewająca sztuka, prawidłowe inżyniersko cegły, 2,5 tys. miast i osiedli, egalitaryzm. Dygresja: świrologiczne koncepcje na temat cywilizacji Harappa.

 #044 Genetyka! Więcej genetyki! | File Type: audio/mpeg | Duration: 53:18

Spotkania mutacji z metylacją. Tej nocy dr Kuba idzie głębiej w genetykę, nadal mówiąc ludzkim głosem. Czym zajmuje się epigenetyka? Dla porządku przypominamy, co to są mutacje (odc. #041). Jednak skąd biorą się zmiany, choć DNA zostaje takie samo? Nawijamy DNA na szpulki. Wprowadzamy pojęcie metylacji i od razu przechodzimy do przykładów. Przykład pierwszy: babska specyfika — para chromosomów XX, efekt mozaiki i ciałko Barra. Przykład drugi: dramatyczny STREPTOKOKUS (Streptococcus pneumoniae) — w jaki sposób radzi sobie z zarażaniem? Sukcesy bakterii. Przykład trzeci: bliźnięta jednojajowe, czyli naturalne klony. Skąd biorą się różnice? Przykład czwarty: przelatujemy przez hormony stresowe. Brzemienny eksperyment z kortyzolem u samców myszy. Dygresja: przyszedł Zły Major Witek z pytaniem o wszy (a propos odcinka o prehistorii). Uwaga! KONKURS na najlepszy rysunek pt. "Co by było, gdyby Park Jurajski był filmem o wszach". Można wygrać brownie upieczone przez Kubę, szczegóły w odcinku. Przykład piąty: imprinting, czyli dziedziczone spotkanie mutacji z metylacją, w dwóch syndromach: Angelmana i Pradera-Williego. Przykład szósty: nowotwory to efekt nie tylko mutacji. Przykład siódmy: serotonina i depresja. Parę słów o dopaminie i dygresja o oksytocynie. Przykład ósmy: miażdżyca i wpływ silnego stresu w młodości na przyszłe choroby. Przykład dziewiąty: dieta! też wpływa na metylację naszych genów! Dieta matki a zdrowie potomstwa. Przykład dziesiąty: choroba Alzheimera. Stały wzór metylacji u chorych. Sukces ewolucyjny pewnych chorób. Przykład jedenasty: różnice w metylacji genów wynikające z różnych sposobów przyjścia na świat. Dygresja na temat rodzajów porodów i konsekwencjach medycznych (niemetylacyjnych). Przykład dwunasty: których genów dotyczą zmiany metylacyjne po matce palącej w ciąży? Wnioski. Jak ważna jest epigenetyka dla genetyki i na jakie pytania pomaga nam zacząć odpowiadać? Dodatkowa hipoteza dotycząca gwałtownego przyspieszenia ewolucji człowiekowatych. Bonus! Usiądźcie na ławie oskarżonych o współudział! Planujemy kolejny odcinek składający się z ciekawostek i jest to doskonała okazja, żeby odpowiedzieć na Wasze pytania z biologii. Nie ma wstydu! W zasadzie nie ma głupich pytań! Pytajcie o wszystko (w miarę możliwości z biologii). Do końca czerwca będę notować, co Was interesuje, a w wakacje przygotujemy notatki i nagrywamy. Słowa fachowe: metylacja, wirulencja, specjacja, imprinting. Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — zainwestujemy w produkcję tajnych kompletów. 2017.04.13 / 2017.05.03

 #043 Prehistoria 1. Od pierwszych narzędzi do pierwszego miasta | File Type: audio/mpeg | Duration: 78:17

Historia, jakiej nie uczą w szkole, część pierwsza. Tej nocy jedziemy od początku: wynalazki, których potrzebujemy, żeby założyć cywilizację. Przed cywilizacją Najpierw ustalamy, co to jest prehistoria, cywilizacja i podstawa programowa, a następnie - co się działo 3 mln lat temu. Od kiedy mamy ogień, a od kiedy ubrania? Odkrywamy, że przyda nam się kamień, a także wszy. Co nas łączy z neandertalczykami? Można to kupić w sklepie! 82 tysiące lat temu robimy naszyjnik. Najstarsza znaleziona igła ma 40 tys. lat. Rozmawiamy o tym, jak człowiek żyje 30 tys. lat temu i kiedy wreszcie oswoi sobie psa. 29 tys. lat temu wynajdujemy ceramikę. Skąd wiemy, że już 2 tys. lat później mieliśmy tkaniny? Więcej o narzędziach w komentarzach pod odcinkiem. Omawiamy niezwykle istotną dla postępu instytucję babci. 18 tys. lat temu wreszcie mamy miskę. Niedługo potem zaczniemy handlować i jeść miód. 11 tys. lat temu odkrywamy krowę i zaczynamy jej używać niezgodnie z przeznaczeniem. Rewolucja neolityczna Co spowodowało, że nagle mamy nadwyżkę żywności, a co z tego wynika - wolny czas? Zaglądamy w Żyzny Półksiężyc i inne, rzadziej wspominane na lekcjach miejsca. Zastanawiamy się nad źródłami rewolucji i kiedy już prawie coś wiemy, wpadamy na Göbekli Tepe. Czas powoli zacząć ustalać definicję "miasta" (i zajrzeć do kilku). Między 10 tys. lat temu a 4,5 tys. lat przed naszą erą wynajdujemy, oswajamy i ulepszamy: kota, protopismo, monumenty kalendarzowe, kurę, jedwab, tkactwo i metalurgię. Autopoprawka: pierwsze miasto to Uruk. I dopiero teraz mamy coś, co można nazwać cywilizacją. A jeszcze nawet nie umiemy pisać, bo pismo wynajdziemy w następnym odcinku. Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — zainwestujemy w produkcję tajnych kompletów. Patrony znajdą tam elegancki i kolorowy pamflet uzupełniający do tej audycji! 2017.04.09 / 2017.04.21

 #042 Kwadrans przed historią. Datowanie | File Type: audio/mpeg | Duration: 13:15

Jak zmierzyć historię? Tej nocy ekspresowo jedziemy przez cztery metody datowania znalezisk archeologicznych. 1. Datowanie radiowęglowe 2. Kontekst 3. Termoluminescencja 4. Datowanie uranowo-ołowiowe Więcej do poczytania na angielskiej wikipedii: Chronological dating. Przyda się nam to wszystko, bo przygotowujemy serię "Historia, jakiej nie uczą w szkole". W pierwszym odcinku przejdziemy się od czasów, w których właśnie przestaliśmy ciągnąć swoje ręce po glebie, do momentu, kiedy założyliśmy pierwsze miasto — i co trzeba było w tym celu wynaleźć. Dziękujemy za wspieranie na patronite.pl/kya! Wrzuć pięć złotych — zainwestujemy w produkcję tajnych kompletów. 2017.04.09 / 2017.04.11

Comments

Login or signup comment.